بلدرچین ژاپنی
بلدرچین ها نژاد های مختلفی دارند و در ایران یکی از محبوب ترین پرنده ها جهت پرورش و جوجه کشی محسوب می‌شوند. از دلایل این امر می‌توان به سرعت رشد و بالغ شدن سریع این پرنده اشاره کرد که مدت رسیدن به درآمد و کسب سود برای پرورش دهنده را کاهش می‌دهد. در این مقاله قصد داریم تا به طور کامل پرورش و نگهداری بلدرچین ژاپنی را شرح دهیم. این گونه پرنده در سال های اخیر در کشور ما محبوبیت بیشتری کسب کرده است.
بلدرچین های ژاپنی پرندگانی با جثه کوچک و مقاوم هستند. این طیور را می‌توان به راحتی در قفس های کوچک با هزینه های نسبتا ارزان نگهداری کرد. ناگفته نماند که بیماری های واگیر دار در بین آن ها شیوع پیدا کرده، اما مقاومتشان در برابر بیماری ها بالاست. از دیگر ویژگی هایی که این پرنده را مناسب برای پرورش می‌کند، رسیدن به بلوغ جنسی در ۶ هفته است. دوره تخم گذاری کامل نیز در ۵۰ روز تکمیل شده و اگر به خوبی از آنها مراقبت شود و شرایط پرورش استاندارد باشد، می‌توانند بیش از ۲۰۰ تخم در سال بگذارند. همچنین عمر متوسط ۲ تا ۲.۵ سال است.
نکات مهم در پرورش بلدرچین ژاپنی
پرنده های نر ۱۳۰ تا ۱۷۰ گرم وزن دارند اما جنس ماده کمی وزن بیشتری داشته و تا ۱۸۰ حتی ۲۰۰ گرم هم می‌رسد. برای تشخیص جنسیت بلدرچین ژاپنی می‌توان پر های آنها را بررسی کرد. چرا که جنس ماده پر های قهوه ای مایل به زرد دارد و در گلو و سینه اش می‌توان رگه های رنگ سیاه و سفید را دید. نر ها نیز در ناحیه گلو پر هایی قهوه ای رنگ و در سینه پر هایی مشابه رنگ زنگ زده دارند. از دیگر وجه های تمایز می‌توان به غده کلوگال اشاره کرد که تنها در نر ها دیده می‌شود. این غده آمادگی جنسی پرنده را نشان می‌دهد.
تخم بلدرچین ژاپنی به رنگ قهوه ای خالدار است. البته تنوع رنگی تخم ها بالاست و هیچ تخمی شباهت رنگی زیادی به دیگری ندارد، حتی نخم های سفید نیز در میانشان دیده می‌شود. وزن هر تخم ۸ درصد وزن کل ماده بوده و معمولا به ۱۰ گرم می‌رسد. جوجه تازه متولد شده هم وزنی معادل ۶ یا ۷ گرم خواهد داشت.
تولید مثل بلدرچین ژاپنی
جنس نر بلدرچین ژاپنی مانند هر حیوان دیگری برای تصاحب ماده ها با دیگر نر ها می‌جنگد، که این موضوع می‌تواند بازده کلنی را کاهش دهد. در ضمن طی تحقیقاتی که به تازگی منتشر شده‌اند، ثابت شده که یک پرنده نر توانایی جفت گیری با ۳ ماده را دارد و اگر هر نر را در فصل جفت گیری در کنار ۳ ماده قرار دهید درگیری بین دیگر نر ها صورت نمی‌گیرد. بنابراین میزان جفت گیری و در نهایت تعداد تخم های گله شما بسیار بیشتر می‌شود. در پرنده های مسن تر باروری بسیار کمتر شده و در صورت بیشتر شدن جمعیت پرنده های مسن، هزینه های شما نیز بیشتر و سودتان کاهش می‌یابد.
برای شناسایی و ثبت رکورد های جنسی پرنده ها و یا سن آن ها می‌توانید از چسب های رنگی روی پاهاشان استفاده کنید. در کل تخم پرنده بلدرچین در تمام گونه ها بسیار حساس است و به سادگی ترک خورده و می‌شکند. برای همین باید با دقت بسیار بالا روانه آنها را جمع کرده و در ۱۵ درجه سانتی‌گراد در محل مناسب، قبل از جوجه کشی نگه دارید. دقت کنید که دمای یخچال برای نگه داری تخم ها مناسب نبوده و سبب مرگ جوجه ها می‌شود. بهترین حالت برای مراقبت از تخم ها پیش از جوجه کشی، یک هفته زمان در فضایی با دمای ۱۵ درجه است.
جوجه کشی بلدرچین ژاپنی
حتما می‌دانید که کثیفی محل تخم گذاری پرنده و یا دستگاه های جوجه کشی سبب شیوع انواع بیماری های قارچی و میکروبی واگیر دار شده و مرگ جنین ها و پرنده های بالغ را به همراه دارد. تمیز کردن فضای نگهداری نژاد ژاپنی و ماشین جوجه کشی به صورت منظم یکی از مهم ترین کار هایی است که در این صنعت باید انجام دهید. پیشنهاد می‌کنیم ضد عفونی دستگاه را با آمونیوم و مواد ضد عفونی کننده تجاری انجام دهید. تخم های کثیف را می‌توانید با کاغذ های سمباده به آرامی و با حساسیت بالا تمیز کنید و شست و شو دهید. با بخور نیز می‌توانید تخم ها را ضد عفونی کنید. البته به این نکته توجه کنید که نباید جنین های ۲ تا ۵ روز را به این روش ضد عفونی کرد.
- برای هر متر مکعب از فضای دستگاه جوجه کشی خود از ۲۵ گرم پرمنگنات پتاسیم و ۳۵ میلی لیتر فرمالین (۴۰٪) استفاده کنید.
- پرمنگنات را در ظرفی ( به گنجایش ده برابر از کل مواد تان ) قرار دهید و فرمالین را به آرامی به آن اضافه کنید. حتما در این مرحله از بو کردن گاز های منتشر شده اجتناب کنید و از ماسک های مخصوص برای محافظت استفاده کنید.
- هوای تحت فشار ماشین جوجه کشی با روشن گذاشتن فن و بستن منافذ در طول بخور و باز کردن منافذ پس از ۲۰ دقیقه
- در ماشین جوجه کشی بدون فن، با باز کردن ماشین جوجه کشی و دریچه ی آن بعد از۲۰ دقیقه.
- دمای ماشین باید بین ۲۰ تا ۳۰ درجه و رطوبت نیز باید بالا باشد.
دوره جوجه کشی
دوره جوجه کشی بلدرچین ژاپنی بین ۱۷ تا ۱۸ روز است و هرچه شما شرایط را استاندارد تر اجرا کرده باشید موفقیت شما بیشتر خواهد شد. بهتر است در روند جوجه کشی از دستگاه های فن دار استفاده کنید. از جمله مهم ترین فاکتور ها در دستگاه های جوجه کشی رطوبت و دمای آن هاست که برای بلدرچین های ژاپنی باید دما را در ۲۷ درجه و رطوبت را در ۶۰ درصد تنظیم کنید. دمای حباب لامپ نیز باید ۳۰ درجه باشد. چرخش تخم ها یک دور کامل به ازای هر دو تا چهار ساعت است و تخم ها تا ۱۴ روز در این وضعیت می‌مانند.
در ۳ روز آخر که به دوره هچ معروف است، چرخش تخم ها متوقف شده و باید دما و رطوبت را کمی تغییر دهید. دمای ۳۷ درجه و رطوبت تقریبا ۷۰ درصدی برای این دوره مناسب بوده و سبب خروج جوجه ها از تخم می‌شود. دقت کنید که بهتر است درب دستگاه در طی این زمان نباید باز شود. اگر تمام نکات به درستی رعایت شوند جوجه ها در روز ۱۷ یا ۱۸ از تخم ها خارج می‌شوند.
توجه داشته باشید که تخم ها باید روزی ۲ تا ۵ بار چرخیده شوند و نشانه گذاری تخم ها در این روند به شما کمک می‌کند. این کار توسط موتور و راک دستگاه و یا ترنر جوجه کشی انجام می‌شود. در غیر اینصورت می‌توانید اینکار را به صورت دستی انجام دهید.
مکان مناسب نگهداری بلدرچین ژاپنی
همانند هر پرنده دیگری بلدرچین ها هم نیاز به مکانی مناسب برای نگهداری دارند، مکانی که آن ها را از هجوم دیگر جانوران در امان بمانند. امکانات تهویه ای و تنظیم رطوبت و دمای محیط باید وجود داشته باشند تا پرندگان بدون استرس و به دور از هرگونه شوک محیط رشد کنند. در تمام محیط باید بهداشت به بهترین شکل رعایت شود و دسترسی به آب و غذا راحت باشد.
در ضمن باید محیط پرورش با هدف شما از پرورش آن پرنده مطابقت داشته باشد. برای مثال پرورش بلدرچین گوشتی مکانی متفاوت از تخم گذار می‌خواهد. دقت کنید که تولید مثل موفق تر زمانی رخ می‌دهد که هر پرنده فضایی تقریبا ۱.۵ متری را داشته باشد. بلدرچین ها باید روزانه ۱۴ تا ۱۸ ساعت در برابر نور قرار گیرند تا باروری و رشد کافی را داشته باشند. یعنی شما در فصل زمستان باید نور های مکمل را فراهم کنید.
تغذیه مناسب بلدرچین ژاپنی
برای ۶ هفته اول بلدرچین ژاپنی به یک رژیم غذایی حاوی حدود ۲۵٪ پروتئین، ۱۲.۶ مگاژول (MJ)، انرژی قابل سوخت و ساز (ME) در هر کیلوگرم، و ۱.۰٪ کلسیم نیاز دارد. شروع سهمیه بندی تجاری با کیفیت خوب برای پرندگان شکاری و یا بوقلمون حاوی ۲۸٪ تا ۲۵٪ پروتئین است. اگر در دسترس نباشد، استارتر مرغ (با۲۰٪ -۲۲٪ پروتئین) می‌تواند مورد توجه قرار گیرد، اما رشد پرنده با سرعت کمتری رخ می‌دهد.
در زمان بلوغ، رژیم پرنده تغییر زیادی نمی‌کند، فقط میزان کلسیم و فسفر موجود در آن زیاد می‌شود. برای بر طرف کردن این نیاز می‌توان سنگریزه های شل و یا سنگ آهک زمین را به صورت جداگانه و یا همراه با غذا به پرنده داد.
رژیم های غذایی ماده هایی که تخم می‌گذارند باید حدود ۲۴٪ پروتئین، ۱۱.۷ مگاژول انرژی قابل سوخت و ساز در هر کیلوگرم، و ۲.۵٪ -۳.۰٪ کلسیم باشد. در حالت دوم ممکن است نیاز به آب و هوای گرم به ۳.۵٪ افزایش یابد. زمانی که پرنده ها مواد غذایی کمتر می‌خورند، هنوز هم نیاز به کلسیم برای حفظ تولید تخم دارند. وزن کلی مواد غذایی که بلدرچین های ژاپنی در روز باید بخورند چیزی بین ۱۴ تا ۱۸ گرم باشد.
مواد غذایی باید در محفظه هایی خنک و بدون رطوبت و بدون هوا ذخیره شوند، تا از دسترسی دیگر جانوران در امان باشند. توجه داشته باشید که مواد غذایی پس از ۸ هفته فاسد می‌شوند و نباید به پرنده داده شوند.
سلام
بنده در حال حاضر شاغل یکی از کارخانجات یزد هستم اصالتا از خراسان شمالی ام
میخواستم پرورش نژاد ژاپنی بلدرچین، کبک یا قرقاول شروع کنم البته اولویت اول من بلدرچین ژاپنی است چون هزینه اولیه و امکاناتش نسبت به کبک و قرقاول کم هزینه تر هست و بازار فروشش بهتر هس
میخواستم خراسان شمالی پرورش بدم
ولی نمیدونم چطوری و از کجا شروع کنم و اطلاعات زیادی هم ندارم
اگه یکی کار بلد باشه که بهم کمک کنه و بتونم راه اندازی کنم خیلی ممنون میشم
سلام و عرض ادب
پرورش این پرنده بدلیل پایین بودن تعداد روز در هر مرحله یکی از نکات مثبت آن می باشد. دیگر نکات هم می توان به مقاومت بالای بلدرچین ژاپنی در مقابله با انواع بیماری می باشد که بندرت ایجاد می شود و نیازی به واکسن و دارو ندارد. و بدلیل دارا بودن انواع خواص بخصوص پروتئین بسیار در جامعه طرفدار دارد.
شما از ابتدا باید از تهیه دستگاه جوجه کشی و تخم نطفه دار شروع نمایید . معمولا بدلیل سود پایین برای پرورش از حداقل تیراژ هزار قطعه شروع می کنند.